Abilify

« Back to Glossary Index

Abilify to lek stosowany w leczeniu schizofrenii i zaburzeń afektywnych dwubiegunowych, który działa poprzez stabilizację aktywności niektórych substancji chemicznych w mózgu. Może powodować działania niepożądane, takie jak zawroty głowy czy przyrost masy ciała, dlatego ważne jest przestrzeganie zaleceń lekarza.

Abilify jest środkiem dostępnym na receptę.

PostaćDostępne dawkiWielkość opakowaniaProducent
Tabletki powlekane5 mg, 10 mg, 15 mg, 20 mg, 30 mg28 tabletek, 56 tabletekOtsuka Pharmaceutical
Roztwór doustny1 mg/ml150 mlOtsuka Pharmaceutical
Roztwór do wstrzykiwań7,5 mg/ml5 ampułek po 1 mlOtsuka Pharmaceutical

Skład

Substancje czynne

  • Aripiprazol – podstawowy składnik aktywny leku Abilify, który wpływa na układ nerwowy i jest stosowany w leczeniu różnych zaburzeń psychicznych.

Substancje pomocnicze

  • Laktoza jednowodna – substancja pomocnicza, która może powodować problemy u osób z nietolerancją laktozy.
  • Skrobia kukurydziana – składnik wspomagający strukturę tabletki.
  • Celuloza mikrokrystaliczna – pełni rolę wypełniacza i stabilizatora.
  • Hydroksypropyloceluloza – używana jako środek wiążący.
  • Magnezu stearynian – działa jako środek poślizgowy i antyadhezyjny.

Mechanizm działania

Działanie antagonistyczne i agonistyczne

Aripiprazol działa zarówno jako antagonista, jak i agonista zależnie od receptorów oraz ich lokalizacji w mózgu. Ten złożony mechanizm pozwala mu modulować aktywność neuroprzekaźników, co może prowadzić do poprawy objawów psychotycznych i maniakalnych.

Wpływ na receptory dopaminergiczne i serotoninergiczne

Lek wpływa na receptory dopaminergiczne D2 oraz serotoninergiczne 5-HT1A i 5-HT2A. Agonistyczne działanie na receptory dopaminowe prowadzi do stabilizacji poziomów dopaminy, natomiast antagonistyczne działanie na receptory serotoninowe może redukować objawy lękowe.

Wskazania do stosowania

Schizofrenia

Aripiprazol jest stosowany w leczeniu schizofrenii zarówno u dorosłych, jak i młodzieży powyżej 15 roku życia. Pomaga w redukcji objawów pozytywnych, takich jak halucynacje, oraz objawów negatywnych, jak apatia.

Choroba afektywna dwubiegunowa

Lek znajduje zastosowanie w leczeniu epizodów maniakalnych w chorobie afektywnej dwubiegunowej. Może być stosowany samodzielnie lub w połączeniu z innymi lekami w celu stabilizacji nastroju.

Epizody maniakalne

Aripiprazol jest skuteczny w leczeniu ostrych epizodów maniakalnych, co pozwala na szybkie złagodzenie objawów takich jak podniecenie, zwiększona aktywność czy impulsywność.

Dawkowanie

Standardowe dawkowanie

Standardowa dawka początkowa wynosi zazwyczaj 10-15 mg dziennie, ale może być dostosowywana w zależności od reakcji pacjenta i tolerancji leku. Dawkowanie powinno być nadzorowane przez lekarza specjalistę.

Dostosowanie dawkowania u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek i wątroby

U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek konieczne może być dostosowanie dawki. Monitorowanie kliniczne jest kluczowe, a zmiany dawkowania powinny być przeprowadzane ostrożnie.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na aripiprazol

Lek nie powinien być stosowany u pacjentów z nadwrażliwością na aripiprazol lub jakikolwiek inny składnik preparatu. Reakcje alergiczne mogą obejmować wysypkę, świąd lub obrzęk.

Ciężkie zaburzenia czynności wątroby

Osoby z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby powinny unikać stosowania aripiprazolu, ponieważ może to prowadzić do pogorszenia ich stanu. Konsultacja z lekarzem jest niezbędna w takich przypadkach.

Interakcje z innymi lekami

Inhibitory CYP3A4 i CYP2D6

Leki wpływające na enzymy CYP3A4 i CYP2D6 mogą zmieniać metabolizm aripiprazolu, co wpływa na jego skuteczność i bezpieczeństwo. Modyfikacja dawki może być konieczna, gdy są one stosowane jednocześnie.

Induktory CYP3A4

Induktory CYP3A4, takie jak niektóre leki przeciwpadaczkowe, mogą zmniejszać stężenie aripiprazolu we krwi, osłabiając jego działanie. Możliwe jest konieczność zwiększenia dawki aripiprazolu.

Interakcje z lekami działającymi na ośrodkowy układ nerwowy

Aripiprazol może potęgować działanie innych leków działających na ośrodkowy układ nerwowy, takich jak benzodiazepiny. Należy zachować ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu tych preparatów.

Możliwe działania niepożądane

Działania na układ nerwowy

Najczęstsze działania niepożądane to zawroty głowy, senność oraz bezsenność. Może również wystąpić akatyzja, która jest uczuciem niepokoju i potrzeby ruchu.

Skutki metaboliczne

Aripiprazol może wpływać na metabolizm, prowadząc do przyrostu masy ciała i zmian w poziomie glukozy we krwi. Regularne monitorowanie parametrów metabolicznych jest zalecane.

Reakcje skórne

Mogą wystąpić reakcje skórne, takie jak wysypka, które zazwyczaj są łagodne, ale wymagają konsultacji z lekarzem w przypadku nasilenia.

Stosowanie z jedzeniem i piciem

Wpływ posiłków na wchłanianie aripiprazolu

Aripiprazol można przyjmować niezależnie od posiłków, ponieważ jedzenie nie wpływa znacząco na jego wchłanianie. Dostępność biologiczna leku pozostaje niezmieniona.

Spożycie alkoholu a działanie leku

Spożycie alkoholu może nasilać niektóre działania niepożądane aripiprazolu, takie jak zawroty głowy i senność. Unikanie alkoholu podczas terapii jest zalecane.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Ryzyko wystąpienia objawów zespołu metabolicznego

Długotrwałe stosowanie może zwiększać ryzyko zespołu metabolicznego, objawiającego się otyłością, nadciśnieniem i zaburzeniami lipidowymi. Regularne badania kontrolne są istotne w ocenie tych ryzyk.

Zwiększone ryzyko samobójstwa

U niektórych pacjentów, zwłaszcza młodych, może wystąpić zwiększone ryzyko myśli i zachowań samobójczych. Bliska obserwacja pacjentów przez rodzinę i lekarzy jest niezbędna.

Monitorowanie pacjentów w podeszłym wieku z demencją

Aripiprazol nie jest zalecany do stosowania u pacjentów w podeszłym wieku z demencją, ze względu na zwiększone ryzyko zgonu i powikłań sercowo-naczyniowych. Indywidualna ocena ryzyka powinna być przeprowadzona przed rozpoczęciem leczenia.