Aricept to lek stosowany w leczeniu objawów łagodnej i umiarkowanej postaci choroby Alzheimera, który działa poprzez zwiększenie poziomu acetylocholiny w mózgu. Może poprawiać funkcje poznawcze oraz spowalniać postęp choroby, jednak nie zatrzymuje jej całkowicie.
Preparat dostępny wyłącznie na receptę: TAK
Postać | Dostępne dawki | Wielkość opakowania | Producent |
---|---|---|---|
Tabletki powlekane | 5 mg, 10 mg | 28 tabletek, 56 tabletek | Pfizer |
Skład
Substancje czynne
Aricept zawiera substancję czynną donepezil hydrochloride, która jest stosowana w leczeniu objawów demencji związanej z chorobą Alzheimera. Donepezil działa poprzez hamowanie enzymu acetylocholinoesterazy, co prowadzi do zwiększenia poziomu acetylocholiny w mózgu. Dzięki temu poprawia się komunikacja między komórkami nerwowymi.
Substancje pomocnicze
W skład Ariceptu wchodzą także substancje pomocnicze, które wspomagają działanie leku i jego wchłanianie. Są to: laktoza jednowodna, skrobia kukurydziana, hydroksypropyloceuloza, magnez stearynian, hypromeloza, tytan dwutlenek (E171), talk oraz żelaza tlenek żółty (E172). Substancje te odpowiadają za stabilność tabletki i jej wygląd, ale nie mają aktywnego działania terapeutycznego.
Mechanizm działania
Mechanizm na poziomie komórkowym
Donepezil, jako inhibitor acetylocholinoesterazy, działa na poziomie komórkowym poprzez hamowanie rozkładu acetylocholiny. Acetylocholina to neuroprzekaźnik odpowiedzialny za przekazywanie sygnałów między neuronami. Zwiększenie jej poziomu poprawia funkcje poznawcze u pacjentów z chorobą Alzheimera.
Działanie na układ nerwowy
Dzięki zwiększeniu stężenia acetylocholiny w ośrodkowym układzie nerwowym, Aricept korzystnie wpływa na pamięć i funkcje poznawcze. Poprawia także zdolność do wykonywania codziennych czynności u osób z demencją. Działanie to nie spowalnia jednak progresji choroby, a jedynie łagodzi jej objawy.
Wskazania do stosowania
Choroba Alzheimera
Aricept jest wskazany w leczeniu objawowym demencji o nasileniu od łagodnego do umiarkowanego, związanej z chorobą Alzheimera. Lek ten nie leczy przyczyn choroby, ale pomaga w łagodzeniu jej objawów. Dzięki temu pacjenci mogą dłużej funkcjonować samodzielnie.
Stopnie zaawansowania choroby
Lek stosuje się u pacjentów z różnymi stopniami zaawansowania choroby, od łagodnego do umiarkowanego. Warto jednak pamiętać, że skuteczność leku może się różnić w zależności od indywidualnej reakcji pacjenta. W zaawansowanych stadiach choroby jego działanie może być mniej widoczne.
Dawkowanie
Dawkowanie początkowe
Zalecana dawka początkowa Ariceptu to 5 mg raz dziennie. Lek powinien być przyjmowany wieczorem, tuż przed snem. Dawkowanie początkowe pozwala na ocenę tolerancji pacjenta na lek.
Dawkowanie podtrzymujące
Po co najmniej czterech tygodniach, dawkę można zwiększyć do 10 mg na dobę, w zależności od reakcji pacjenta. Dawkowanie podtrzymujące również przyjmuje się wieczorem. Ważne jest, aby nie przekraczać zalecanej maksymalnej dawki.
Modyfikacje dawki
Modyfikacje dawki mogą być konieczne u pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek. W takich przypadkach lekarz dostosuje dawkę indywidualnie. Regularne monitorowanie stanu pacjenta jest kluczowe dla optymalizacji terapii.
Przeciwwskazania
Reakcje alergiczne
Aricept jest przeciwwskazany u osób z nadwrażliwością na donepezil hydrochloride lub którykolwiek ze składników pomocniczych. Objawy reakcji alergicznej mogą obejmować wysypkę, świąd, obrzęk i trudności w oddychaniu. W przypadku wystąpienia takich objawów należy przerwać stosowanie leku i skonsultować się z lekarzem.
Inne schorzenia
Przeciwwskazaniem do stosowania Ariceptu mogą być także schorzenia, takie jak astma oskrzelowa oraz choroby serca, w tym zaburzenia rytmu serca. Pacjenci z tymi schorzeniami powinni być leczeni ostrożnie, a lekarz powinien regularnie monitorować ich stan. Warto również zachować ostrożność w przypadku chorób wątroby.
Interakcje z innymi lekami
Leki wpływające na układ nerwowy
Interakcje mogą wystąpić z lekami wpływającymi na ośrodkowy układ nerwowy, takimi jak niektóre leki przeciwdepresyjne czy przeciwpsychotyczne. Kombinacja tych leków może nasilać działania niepożądane. Dlatego ważne jest, aby lekarz wiedział o wszystkich przyjmowanych lekach.
Leki przeciwzapalne
Stosowanie niesteroidowych leków przeciwzapalnych (NLPZ) z Ariceptem może zwiększać ryzyko wystąpienia wrzodów żołądka. Osoby przyjmujące takie leki powinny być pod ścisłą kontrolą lekarza. Monitorowanie stanu zdrowia pacjenta jest kluczowe w celu uniknięcia powikłań.
Leki stosowane w kardiologii
Interakcje mogą również wystąpić z lekami stosowanymi w kardiologii, takimi jak beta-blokery. Mogą one wpływać na przewodzenie impulsów elektrycznych w sercu. Dlatego pacjenci powinni być monitorowani pod kątem zmian rytmu serca.
Możliwe działania niepożądane
Częste działania niepożądane
Do częstych działań niepożądanych Ariceptu należą nudności, biegunka, bezsenność oraz bóle głowy. Objawy te zazwyczaj są łagodne i ustępują w miarę kontynuacji leczenia. Warto jednak poinformować lekarza o ich wystąpieniu.
Rzadkie działania niepożądane
Rzadziej mogą wystąpić objawy, takie jak skurcze mięśni, zmęczenie, anoreksja lub wymioty. Te objawy wymagają konsultacji z lekarzem w celu dalszej oceny. Ich wystąpienie może wymagać dostosowania dawki leku.
Ciężkie reakcje niepożądane
Ciężkie reakcje niepożądane, takie jak poważne reakcje alergiczne, bradykardia czy zaburzenia przewodzenia serca są rzadkie, ale wymagają natychmiastowej interwencji medycznej. Jeśli wystąpią, należy przerwać stosowanie leku i niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Stosowanie z jedzeniem i piciem
Wpływ jedzenia
Aricept można przyjmować niezależnie od posiłków. Spożycie jedzenia nie wpływa znacząco na wchłanianie leku. Jednakże, pacjenci, którzy doświadczają nudności, mogą rozważyć przyjmowanie leku z jedzeniem.
Wpływ alkoholu
Spożycie alkoholu może wpływać na działanie Ariceptu. Alkohol może nasilać działania niepożądane leku, takie jak zawroty głowy lub zaburzenia snu. Zaleca się unikać spożywania alkoholu podczas terapii donepezilem.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Środki ostrożności w chorobach serca
Pacjenci z chorobami serca, takimi jak zaburzenia rytmu serca, powinni stosować Aricept z ostrożnością. Lekarz musi regularnie monitorować ich stan zdrowia. Należy bezzwłocznie zgłaszać nietypowe objawy związane z pracą serca.
Środki ostrożności w chorobach płuc
Osoby z chorobami płuc, w tym astmą oskrzelową, powinny być świadome, że Aricept może nasilać objawy tych schorzeń. Regularne wizyty u lekarza są niezbędne dla właściwej kontroli objawów. Ważne jest także unikanie czynników drażniących układ oddechowy.
Uwagi dotyczące pacjentów w podeszłym wieku
Pacjenci w podeszłym wieku mogą być bardziej wrażliwi na działanie leku oraz jego działania niepożądane. Dlatego dawkę należy dostosować indywidualnie, a stan pacjenta regularnie monitorować. Szczególną uwagę należy zwrócić na objawy takie jak zawroty głowy czy zaburzenia rytmu serca.