BCG szczepionka AJVaccines to preparat stosowany w profilaktyce gruźlicy, szczególnie u dzieci oraz osób narażonych na kontakt z prątkiem gruźlicy. Działa poprzez stymulację układu odpornościowego do rozpoznawania i zwalczania prątków gruźlicy, co zmniejsza ryzyko zachorowania na tę chorobę.
Preparat dostępny wyłącznie na receptę: TAK
Postać | Dostępne dawki | Wielkość opakowania | Producent |
---|---|---|---|
Proszek i rozpuszczalnik do sporządzania zawiesiny do wstrzykiwań | brak danych | brak danych | AJVaccines |
Skład
Substancje czynne
Bacillus Calmette-Guérin (BCG) to żywy, atenuowany szczep bakterii Mycobacterium bovis, który jest wykorzystywany do produkcji szczepionki przeciwko gruźlicy. Jest to kluczowy składnik odpowiedzialny za wywołanie odpowiedzi immunologicznej w organizmie. BCG jest jednym z najstarszych i najbardziej sprawdzonych środków immunoprofilaktycznych stosowanych w medycynie.
Substancje pomocnicze
W skład substancji pomocniczych wchodzą: glutaminian sodu, który działa jako stabilizator, oraz cytrynian sodu, który pełni rolę buforu regulującego pH. Wodorotlenek sodu jest używany do dostosowywania pH roztworu. Chlorek sodu zapewnia izotoniczność preparatu, a glicerol działa jako środek konserwujący. Woda do wstrzykiwań jest stosowana jako rozpuszczalnik zapewniający odpowiednią konsystencję preparatu.
Mechanizm działania
BCG Szczepionka AJVaccines działa poprzez stymulację układu odpornościowego do rozpoznawania i reagowania na patogeny podobne do bakterii gruźlicy. Po podaniu szczepionki, organizm rozwija odpowiedź immunologiczną, która pozwala na szybsze i skuteczniejsze zwalczanie przyszłych zakażeń. W przypadku leczenia raka pęcherza moczowego, BCG wykazuje działanie immunomodulacyjne, aktywując komórki układu odpornościowego do walki z komórkami nowotworowymi.
Wskazania do stosowania
Profilaktyka gruźlicy
Szczepionka BCG jest przede wszystkim stosowana w profilaktyce gruźlicy, zwłaszcza u noworodków i dzieci w krajach o wysokiej zachorowalności. Zapewnia ochronę przed ciężkimi formami gruźlicy, takimi jak gruźlicze zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych. W Polsce i wielu innych krajach jest częścią rutynowego programu szczepień ochronnych.
Leczenie raka pęcherza moczowego
BCG jest także wykorzystywana w leczeniu powierzchownego raka pęcherza moczowego. Podawana jest bezpośrednio do pęcherza moczowego, gdzie stymuluje miejscową odpowiedź immunologiczną, zmniejszając ryzyko nawrotu choroby. Jest to jedna z najskuteczniejszych metod zapobiegania nawrotom i progresji tego rodzaju raka.
Dawkowanie
Dawkowanie u dorosłych
Dawkowanie u dorosłych zależy od wskazania. W przypadku profilaktyki gruźlicy, zazwyczaj stosuje się jednorazową dawkę. W terapii raka pęcherza moczowego, BCG podaje się w postaci wlewów do pęcherza, zwykle w schemacie tygodniowym przez kilka tygodni, a następnie jako terapia podtrzymująca.
Dawkowanie u dzieci
U dzieci dawka BCG jest standardowa i zazwyczaj podawana domięśniowo w ciągu pierwszych dni po urodzeniu. Dawkowanie jest uzależnione od lokalnych wytycznych i zaleceń zdrowotnych. Szczepienie dzieci ma na celu ochronę przed ciężkimi formami gruźlicy.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na składniki
Nie należy stosować szczepionki BCG u osób z nadwrażliwością na którykolwiek składnik preparatu. Przed szczepieniem ważne jest przeprowadzenie wywiadu medycznego w celu identyfikacji potencjalnych alergii. Reakcje alergiczne mogą być poważne, dlatego należy zachować ostrożność.
Ciężkie choroby immunosupresyjne
BCG jest przeciwwskazana u pacjentów z ciężkimi chorobami immunosupresyjnymi, takimi jak AIDS czy inne schorzenia upośledzające układ odpornościowy. Podanie szczepionki w takich przypadkach może prowadzić do rozwoju ciężkich infekcji. Decyzję o szczepieniu w takich przypadkach powinien podejmować lekarz specjalista.
Interakcje z innymi lekami
Leki immunosupresyjne
Jednoczesne stosowanie BCG z lekami immunosupresyjnymi może osłabiać jej skuteczność. Leki takie jak kortykosteroidy czy leki stosowane w transplantacji narządów mogą wpływać na odpowiedź immunologiczną organizmu. Zaleca się zachowanie co najmniej kilku tygodni przerwy między podaniem BCG a rozpoczęciem terapii immunosupresyjnej.
Leki stosowane w chemioterapii
Interakcje z lekami stosowanymi w chemioterapii mogą również wpływać na działanie BCG. Chemioterapia może osłabiać funkcje układu odpornościowego, co zmniejsza skuteczność szczepionki. W takich przypadkach konieczna jest konsultacja z lekarzem prowadzącym.
Możliwe działania niepożądane
Reakcje miejscowe
Do najczęstszych działań niepożądanych należą reakcje miejscowe w miejscu podania szczepionki. Mogą to być obrzęk, zaczerwienienie czy bolesność. Reakcje te są zazwyczaj łagodne i ustępują samoistnie po kilku dniach.
Reakcje systemowe
Rzadziej mogą wystąpić reakcje systemowe, takie jak gorączka, złe samopoczucie czy powiększenie węzłów chłonnych. W przypadku nasilonych reakcji ogólnoustrojowych zaleca się kontakt z lekarzem. Monitorowanie pacjenta po szczepieniu jest kluczowe dla szybkiej interwencji w razie potrzeby.
Stosowanie z jedzeniem i piciem
Nie ma szczególnych zaleceń dotyczących stosowania BCG w odniesieniu do jedzenia i picia. Szczepionka podawana jest zazwyczaj w warunkach klinicznych, gdzie nie wymaga modyfikacji diety. Pacjenci mogą kontynuować normalną dietę przed i po szczepieniu.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Stosowanie w ciąży i laktacji
Stosowanie BCG w ciąży i okresie laktacji powinno być ograniczone do przypadków absolutnej konieczności. Szczepionka nie jest zazwyczaj zalecana w tych okresach z powodu braku wystarczających danych dotyczących bezpieczeństwa. Decyzja o zastosowaniu powinna być dokładnie przemyślana i oparta na ocenie ryzyka i korzyści.
Szczególne grupy pacjentów
Szczególną ostrożność należy zachować w przypadku pacjentów z chorobami przewlekłymi lub zaburzeniami układu odpornościowego. Przed szczepieniem niezbędna jest konsultacja z lekarzem prowadzącym. W przypadku wątpliwości co do możliwości podania szczepionki należy skonsultować się z lekarzem specjalistą lub farmaceutą.