Concerta to lek zawierający metylfenidat, stosowany w leczeniu zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi (ADHD) u dzieci i dorosłych, pomagający poprawić koncentrację i kontrolować impulsywność. Działa poprzez zwiększenie poziomu niektórych substancji chemicznych w mózgu, co prowadzi do poprawy funkcji poznawczych.
Preparat dostępny wyłącznie na receptę: TAK
Postać | Dostępne dawki | Wielkość opakowania | Producent |
---|---|---|---|
Tabletki o przedłużonym uwalnianiu | 18 mg, 27 mg, 36 mg, 54 mg | 30 tabletek | Janssen-Cilag |
Skład
Substancje czynne
Metylfenidat – to główny składnik aktywny leku Concerta, który jest stosowany w terapii ADHD (zespołu nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi). Metylfenidat działa jako stymulant ośrodkowego układu nerwowego, poprawiając koncentrację i kontrolę impulsów.
Substancje pomocnicze
- Hypromeloza – substancja ta jest stosowana jako środek powlekający, który zapewnia kontrolowane uwalnianie metylfenidatu.
- Laktoza jednowodna – pełni funkcję wypełniacza, ułatwiającego formowanie tabletki.
- Stearynian magnezu – działa jako środek poślizgowy, który ułatwia proces produkcji.
- Polietylen glikol – jest używany jako środek wiążący, wpływający na konsystencję tabletki.
- Alkohol poliwinylowy – stosowany w produkcji farmaceutycznej jako środek powlekający.
- Talk – pełni funkcję środka przeciwzbrylającego.
- Dwutlenek tytanu – stosowany jako barwnik.
- Tlenki żelaza – dodawane również jako barwniki, które nadają tabletkom charakterystyczny kolor.
Mechanizm działania
Działanie na układ nerwowy
Concerta, poprzez obecność metylfenidatu, działa jako stymulant centralnego układu nerwowego. Lek wspomaga zwiększenie aktywności niektórych części mózgu, które są mniej aktywne u osób z ADHD. Dzięki temu poprawia zdolność koncentracji i kontrolę nad impulsami.
Wpływ na neuroprzekaźniki
Metylfenidat zwiększa poziom dwóch kluczowych neuroprzekaźników w mózgu: dopaminy i noradrenaliny. Poprzez blokowanie ich wychwytu zwrotnego w neuronach, lek zwiększa ich dostępność, co prowadzi do poprawy koncentracji i zmniejszenia objawów nadpobudliwości.
Wskazania do stosowania
Leczenie ADHD
Concerta jest przede wszystkim wskazana w leczeniu ADHD u dzieci powyżej 6. roku życia oraz u młodzieży i dorosłych. Lek poprawia zdolność do skupienia uwagi, zmniejsza impulsywność i nadpobudliwość.
Inne zastosowania
Choć głównie stosowana w ADHD, Concerta bywa również używana off-label w przypadku zaburzeń snu takich jak narkolepsja. W każdym przypadku zastosowanie leku powinno być konsultowane z lekarzem.
Dawkowanie
Zalecana dawka początkowa
Standardowa dawka początkowa dla dzieci i młodzieży to 18 mg raz na dobę rano. Dawkowanie powinno być dostosowywane indywidualnie przez lekarza w zależności od reakcji pacjenta na leczenie.
Dostosowanie dawki
Dawkę można stopniowo zwiększać o 18 mg co tydzień, aż do uzyskania optymalnej odpowiedzi klinicznej. Dostosowanie powinno być oparte na występowaniu objawów i tolerancji na lek.
Maksymalna dawka dobowa
Maksymalna zalecana dawka dobowa Concerta wynosi 72 mg. Przekroczenie tej dawki może zwiększać ryzyko wystąpienia działań niepożądanych.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na składniki
Concerta nie powinna być stosowana u osób z nadwrażliwością na metylfenidat lub jakikolwiek inny składnik pomocniczy.
Choroby sercowo-naczyniowe
Lek jest przeciwwskazany u osób z poważnymi chorobami sercowo-naczyniowymi, takimi jak niekontrolowane nadciśnienie tętnicze, zaburzenia rytmu serca czy wady serca.
Nadciśnienie tętnicze
Osoby z ciężkim nadciśnieniem tętniczym nie powinny przyjmować tego leku, ponieważ może on prowadzić do dalszego zwiększenia ciśnienia krwi.
Interakcje z innymi lekami
Leki wpływające na ciśnienie krwi
Concerta może wchodzić w interakcje z lekami obniżającymi ciśnienie krwi, zmniejszając ich skuteczność. Konieczna jest ścisła kontrola ciśnienia podczas jednoczesnego stosowania.
Inhibitory MAO
Stosowanie Concerty z inhibitorami MAO, używanymi w leczeniu depresji, jest przeciwwskazane. Interakcja ta może prowadzić do niebezpiecznych wzrostów ciśnienia krwi.
Leki przeciwpadaczkowe
Concerta może wpływać na skuteczność leków przeciwpadaczkowych, dlatego pacjenci powinni być monitorowani pod kątem zmiany częstości napadów.
Możliwe działania niepożądane
Często występujące
Do najczęściej zgłaszanych działań niepożądanych należą bóle głowy, bezsenność i zmniejszenie apetytu. Objawy te są zazwyczaj łagodne i przemijające.
Rzadkie działania niepożądane
Rzadziej mogą wystąpić zaburzenia rytmu serca, wzrost ciśnienia krwi czy zmiany nastroju. Ważne jest monitorowanie pacjenta pod kątem tych objawów.
Reakcje alergiczne
Choć rzadkie, mogą wystąpić reakcje alergiczne, takie jak wysypka, świąd czy obrzęk. W przypadku wystąpienia takich objawów należy niezwłocznie skontaktować się z lekarzem.
Stosowanie z jedzeniem i piciem
Wpływ pokarmów na wchłanianie
Concerta może być przyjmowana z posiłkiem lub niezależnie od niego. Pokarm nie ma istotnego wpływu na wchłanianie metylfenidatu.
Interakcje z napojami
Należy unikać spożywania dużych ilości napojów zawierających kofeinę, takich jak kawa czy napoje energetyczne, ponieważ mogą one nasilać działanie stymulujące leku.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Monitorowanie pacjenta
Regularne monitorowanie pacjenta pod kątem ciśnienia krwi, pulsu i wzrostu jest kluczowe podczas długoterminowego stosowania Concerty. Dzięki temu można uniknąć poważnych działań niepożądanych.
Zmiany w zachowaniu
Pacjenci i ich opiekunowie powinni być uważni na zmiany w zachowaniu, takie jak zwiększona drażliwość czy depresja, i niezwłocznie zgłaszać je lekarzowi.
Kontrola masy ciała i wzrostu u dzieci
Długotrwałe stosowanie leku u dzieci może wpływać na ich wzrost i przyrost masy ciała. Regularne monitorowanie i konsultacje z lekarzem pomagają zapewnić bezpieczeństwo terapii.