Diprivan to lek stosowany do wprowadzania i podtrzymywania znieczulenia ogólnego podczas zabiegów chirurgicznych, działający poprzez wywołanie szybkiego i kontrolowanego uspokojenia. Jego substancja czynna, propofol, działa na ośrodkowy układ nerwowy, a stosowanie leku powinno być ściśle kontrolowane przez personel medyczny z uwagi na ryzyko działań niepożądanych.

Preparat dostępny wyłącznie na receptę: TAK

Skład

Substancje czynne

• Propofol

Substancje pomocnicze

• Olej sojowy
• Glicerol
• Fosfatydylocholina jaja kurzego
• Wodorotlenek sodu
• Woda do wstrzykiwań

Mechanizm działania

Farmakodynamika

Propofol, będący główną substancją czynną w leku Diprivan, działa jako środek anestetyczny o szybkim początku działania. Działa poprzez modulację receptorów GABA_A, co prowadzi do hyperpolaryzacji błony komórkowej neuronów i zmniejszenia pobudliwości ośrodkowego układu nerwowego. Dzięki temu, propofol zapewnia skuteczne działanie uspokajające i nasenne, odpowiednie do znieczulenia ogólnego.

Farmakokinetyka

Propofol charakteryzuje się szybkim wchłanianiem po podaniu dożylnym i krótkim okresem półtrwania, co umożliwia precyzyjne kontrolowanie jego działania. Metabolizowany jest głównie w wątrobie, a jego metabolity są wydalane z moczem. Wysoka lipofilność leku zapewnia jego szybkie przenikanie przez barierę krew-mózg, umożliwiając szybkie rozpoczęcie działania.

Wskazania do stosowania

Przeprowadzenie indukcji znieczulenia ogólnego

Diprivan jest często stosowany w celu szybkiej indukcji znieczulenia ogólnego. Dzięki swojemu szybkiemu działaniu, pozwala na płynne przejście pacjenta do stanu uśpienia przed zabiegiem chirurgicznym.

Podtrzymywanie znieczulenia ogólnego

Lek ten jest również stosowany do podtrzymywania znieczulenia ogólnego w trakcie długotrwałych zabiegów. Dzięki możliwości precyzyjnego dawkowania, Diprivan pozwala na utrzymanie stabilnego poziomu znieczulenia przez cały czas trwania procedury.

Sedacja u pacjentów wentylowanych mechanicznie

Diprivan bywa stosowany do sedacji u pacjentów wentylowanych mechanicznie na oddziałach intensywnej terapii. Pomaga to w komfortowym utrzymaniu pacjentów w stanie uspokojenia, co jest niezbędne do efektywnego prowadzenia terapii.

Dawkowanie

Dawkowanie u dorosłych

Dawkowanie Diprivanu u dorosłych zależy od indywidualnych potrzeb pacjenta oraz charakteru zabiegu. W przypadku indukcji znieczulenia, zazwyczaj stosuje się dawkę od 1,5 do 2,5 mg/kg masy ciała. Podtrzymywanie znieczulenia wymaga podawania leku w postaci wlewu, zwykle z prędkością od 4 do 12 mg/kg/h.

Dawkowanie u dzieci

U dzieci dawkowanie leku również zależy od wieku i masy ciała pacjenta. Indukcja znieczulenia zazwyczaj wymaga dawek w zakresie od 2 do 3,5 mg/kg masy ciała. W przypadku podtrzymywania znieczulenia, wlew dożylny powinien być dostosowany do indywidualnej reakcji dziecka na lek.

Dawkowanie u pacjentów w podeszłym wieku

Pacjenci w podeszłym wieku mogą wymagać mniejszych dawek leku ze względu na zmienioną farmakokinetykę. Indukcja znieczulenia często zaczyna się od niższych dawek, zazwyczaj 1 do 1,5 mg/kg masy ciała. Podtrzymywanie znieczulenia wymaga ostrożnego zwiększania dawki, monitorując reakcję pacjenta.

Przeciwwskazania

Alergia na składniki leku

Diprivan jest przeciwwskazany u pacjentów z nadwrażliwością na propofol lub którykolwiek z jego składników pomocniczych. Reakcje alergiczne mogą być poważne, włącznie z anafilaksją, dlatego ważne jest, by przed podaniem leku potwierdzić brak alergii.

Ciężkie zaburzenia układu krążenia

Pacjenci z ciężkimi zaburzeniami układu krążenia, takimi jak niewydolność serca, mogą być bardziej podatni na działanie depresyjne Diprivanu na układ sercowo-naczyniowy. W takich przypadkach stosowanie leku wymaga dużej ostrożności i dokładnego monitorowania parametrów hemodynamicznych.

Interakcje z innymi lekami

Interakcje z lekami działającymi depresyjnie na układ nerwowy

Stosowanie Diprivanu jednocześnie z innymi lekami działającymi depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy, takimi jak benzodiazepiny czy opioidy, może nasilić ich działanie. Może to prowadzić do większego ryzyka depresji oddechowej i wymaga ścisłego monitorowania pacjenta.

Interakcje z lekami wpływającymi na metabolizm wątrobowy

Leki wpływające na metabolizm wątrobowy, takie jak niektóre antybiotyki czy leki przeciwpadaczkowe, mogą wpływać na eliminację propofolu. Może to wymagać dostosowania dawki Diprivanu, aby uniknąć nadmiernego działania lub nieefektywnego znieczulenia.

Możliwe działania niepożądane

Zaburzenia ze strony układu nerwowego

Do najczęściej występujących działań niepożądanych związanych z Diprivanem należą zawroty głowy i senność. Może także wystąpić przejściowe uczucie dezorientacji po przebudzeniu z narkozy. Rzadko mogą wystąpić poważniejsze zaburzenia neurologiczne, takie jak napady drgawkowe.

Zaburzenia sercowo-naczyniowe

Propofol może powodować obniżenie ciśnienia krwi oraz zmiany częstości akcji serca. W niektórych przypadkach może dojść do zapaści krążeniowej, co wymaga natychmiastowej interwencji medycznej. Dlatego tak ważne jest dokładne monitorowanie parametrów życiowych pacjenta podczas stosowania leku.

Reakcje skórne

Podczas stosowania Diprivanu mogą wystąpić reakcje skórne, takie jak wysypka czy świąd. W rzadkich przypadkach mogą wystąpić reakcje alergiczne w postaci pokrzywki lub obrzęku naczynioruchowego. Wszystkie reakcje skórne powinny być zgłaszane lekarzowi prowadzącemu.

Stosowanie z jedzeniem i piciem

Wpływ spożycia alkoholu

Spożycie alkoholu może nasilać działanie depresyjne Diprivanu na ośrodkowy układ nerwowy. Może to prowadzić do zwiększonego ryzyka wystąpienia depresji oddechowej i innych powikłań. Zaleca się unikanie spożywania alkoholu przed i bezpośrednio po podaniu leku.

Interakcje z sokiem grejpfrutowym

Sok grejpfrutowy może wpływać na metabolizm wielu leków, choć jego bezpośredni wpływ na propofol nie jest dobrze udokumentowany. Zaleca się jednak ostrożność i unikanie spożywania soku grejpfrutowego przed podaniem Diprivanu, aby zminimalizować ryzyko nieprzewidywalnych interakcji.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Monitorowanie funkcji życiowych

Podczas stosowania Diprivanu konieczne jest ciągłe monitorowanie funkcji życiowych pacjenta, w tym ciśnienia krwi, tętna i oddechu. Wszelkie nieprawidłowości powinny być natychmiast korygowane przez personel medyczny.

Stosowanie w ciąży i laktacji

Stosowanie Diprivanu w ciąży i okresie laktacji powinno być ograniczone do sytuacji, gdy korzyści dla matki przewyższają potencjalne ryzyko dla płodu lub dziecka. Decyzja o zastosowaniu leku powinna być podejmowana przez lekarza po dokładnym rozważeniu wszystkich czynników ryzyka.

Prowadzenie pojazdów i obsługa maszyn

Po podaniu Diprivanu pacjenci mogą odczuwać senność i zawroty głowy, co może wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn. Zaleca się unikanie takich czynności przez co najmniej 24 godziny po zakończeniu stosowania leku, lub do momentu pełnego odzyskania sprawności psychofizycznej.