Etopozyd to lek przeciwnowotworowy, stosowany w terapii niektórych rodzajów nowotworów, takich jak rak płuc czy chłoniaki. Działa poprzez zakłócanie podziału komórek nowotworowych, co prowadzi do ich śmierci.

Preparat dostępny wyłącznie na receptę: TAK

Skład

Substancje czynne

Etoposid jest lekiem cytostatycznym, którego substancją czynną jest etopozyd. Etopozyd należy do grupy podofilotoksyn i jest półsyntetycznym związkiem chemicznym. Jego głównym zadaniem jest hamowanie podziału komórek nowotworowych.

Substancje pomocnicze

W skład leku wchodzą również substancje pomocnicze, które różnią się w zależności od formy podania. Mogą to być różne stabilizatory, rozpuszczalniki i regulatory pH, które wspomagają działanie etopozydu. Dokładny skład substancji pomocniczych znajduje się w ulotce dołączonej do opakowania.

Mechanizm działania

Etoposid działa poprzez hamowanie enzymu topoizomerazy II, co prowadzi do zahamowania replikacji DNA. W rezultacie, komórki nowotworowe nie mogą się prawidłowo dzielić, co prowadzi do ich śmierci. Mechanizm działania etopozydu jest szczególnie skuteczny w fazie G2 cyklu komórkowego.

Wskazania do stosowania

Etoposid jest stosowany w leczeniu różnych typów nowotworów, w tym raka jądra, raka płuc oraz chłoniaków. Może być stosowany zarówno w monoterapii, jak i w terapii skojarzonej. Jego zastosowanie zależy od rodzaju nowotworu oraz stanu zdrowia pacjenta.

Dawkowanie

Dawkowanie u dorosłych

Dawkowanie etopozydu u dorosłych zależy od rodzaju nowotworu, schematu leczenia oraz odpowiedzi pacjenta na terapię. Zazwyczaj podaje się go w formie infuzji dożylnej przez kilka dni z przerwą pomiędzy cyklami. Dokładne dawkowanie ustala lekarz prowadzący.

Dawkowanie u dzieci

Dawkowanie u dzieci jest indywidualnie dostosowywane na podstawie powierzchni ciała oraz odpowiedzi na leczenie. Ze względu na różnorodność schematów leczenia, ważne jest ścisłe przestrzeganie zaleceń lekarza.

Dawkowanie u pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby

U pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby konieczne może być dostosowanie dawki etopozydu. Decyzja o modyfikacji dawki jest podejmowana przez lekarza na podstawie wyników badań laboratoryjnych.

Przeciwwskazania

Bezwzględne przeciwwskazania

Etoposid jest przeciwwskazany u pacjentów z nadwrażliwością na substancję czynną lub którąkolwiek z substancji pomocniczych. Nie powinien być stosowany również u osób z ciężką niewydolnością szpiku kostnego.

Względne przeciwwskazania

Zachowawczo należy stosować etopozyd u pacjentów z umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby i nerek. Również pacjenci z aktywnymi infekcjami powinni być leczeni pod ścisłą kontrolą medyczną.

Interakcje z innymi lekami

Interakcje farmakokinetyczne

Etoposid może wchodzić w interakcje z lekami metabolizowanymi przez cytochrom P450, co wpływa na jego eliminację z organizmu. Należy zachować ostrożność podczas jednoczesnego podawania z innymi lekami cytostatycznymi.

Interakcje farmakodynamiczne

Leki o działaniu immunosupresyjnym mogą nasilać działanie toksyczne etopozydu na układ krwiotwórczy. Ważna jest regularna kontrola parametrów krwi u pacjentów przyjmujących te leki jednocześnie.

Możliwe działania niepożądane

Działania niepożądane ze strony układu krwiotwórczego

Etoposid może powodować mielosupresję, co objawia się zmniejszeniem liczby krwinek białych, czerwonych i płytek krwi. Pacjenci mogą doświadczać zwiększonej podatności na infekcje oraz krwawienia.

Działania niepożądane ze strony układu pokarmowego

Częstymi działaniami niepożądanymi są nudności, wymioty oraz biegunka. W niektórych przypadkach może wystąpić zapalenie błony śluzowej żołądka i jelit.

Działania niepożądane ze strony układu nerwowego

Może wystąpić zmęczenie, zawroty głowy oraz bóle głowy. Rzadziej występują bardziej poważne objawy neurologiczne.

Inne działania niepożądane

Rzadko mogą wystąpić reakcje alergiczne, takie jak wysypka, świąd czy obrzęki. W przypadku wystąpienia takich objawów należy niezwłocznie skonsultować się z lekarzem.

Stosowanie z jedzeniem i piciem

Wpływ jedzenia na wchłanianie

Pokarm nie ma znaczącego wpływu na wchłanianie etopozydu w przypadku podawania doustnego. Zaleca się jednak przyjmowanie leku na czczo, aby zmniejszyć ryzyko nudności.

Wpływ alkoholu na działanie leku

Alkohol może nasilać działania niepożądane etopozydu, zwłaszcza te dotyczące układu nerwowego. Zaleca się unikanie spożywania alkoholu podczas terapii.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Monitorowanie pacjentów

Podczas terapii etopozydem konieczne jest regularne monitorowanie parametrów krwi oraz czynności wątroby i nerek. Ważne jest również obserwowanie pacjenta pod kątem wystąpienia objawów zakażeń.

Specjalne grupy pacjentów (np. kobiety w ciąży, pacjenci w podeszłym wieku)

Etoposid nie jest zalecany u kobiet w ciąży i karmiących piersią ze względu na potencjalne ryzyko dla płodu. U pacjentów w podeszłym wieku należy zachować ostrożność, dostosowując dawkę do stanu zdrowia i funkcji narządów. Pacjenci powinni skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem leczenia.