Glucophage XR to lek stosowany w leczeniu cukrzycy typu 2, który działa poprzez zmniejszenie ilości glukozy produkowanej w wątrobie i zwiększenie wrażliwości komórek na insulinę. Dzięki przedłużonemu uwalnianiu substancji czynnej, zapewnia stabilniejsze poziomy cukru we krwi przez cały dzień.

Preparat dostępny wyłącznie na receptę: TAK

Skład

Substancje czynne

• Metformina (w formie chlorowodorku metforminy) to główny składnik aktywny Glucophage XR. Metformina jest stosowana w leczeniu cukrzycy typu 2, pomagając obniżyć poziom cukru we krwi. Działa poprzez poprawę wrażliwości komórek na insulinę oraz zmniejszenie wchłaniania glukozy z przewodu pokarmowego.

Substancje pomocnicze

• Hypromeloza
• Magnezu stearynian
• Dwutlenek tytanu (E171)
• Makrogol
• Karbomer
• Talk

Mechanizm działania

Farmakodynamika

Metformina, jako biguanid, obniża poziom glukozy we krwi głównie poprzez hamowanie wątrobowej produkcji glukozy. Poprawia również wrażliwość na insulinę poprzez zwiększenie obwodowego wychwytu glukozy. Dodatkowo zmniejsza jej wchłanianie w jelitach, co prowadzi do lepszej kontroli glikemii.

Farmakokinetyka

Metformina w postaci Glucophage XR uwalnia się z przewodu pokarmowego w sposób przedłużony, co zapewnia stabilny poziom leku we krwi. Po podaniu doustnym wchłania się powoli, z biodostępnością sięgającą 50-60%. Jest wydalana głównie przez nerki w postaci niezmienionej.

Wskazania do stosowania

Cukrzyca typu 2

Glucophage XR jest zalecany dla pacjentów z cukrzycą typu 2, zwłaszcza gdy dieta i ćwiczenia fizyczne nie przynoszą wystarczających rezultatów. Lek ten pomaga w regulacji poziomu glukozy we krwi, co jest kluczowe w prewencji powikłań związanych z długotrwałą hiperglikemią.

Prewencja powikłań cukrzycowych

Regularne stosowanie Glucophage XR może przyczynić się do redukcji ryzyka wystąpienia powikłań cukrzycowych, takich jak uszkodzenie naczyń krwionośnych, neuropatia czy retinopatia. Poprzez utrzymanie stabilnego poziomu cukru we krwi, zmniejsza się ryzyko długoterminowych problemów zdrowotnych.

Dawkowanie

Dawkowanie początkowe

Zalecana początkowa dawka Glucophage XR to 500 mg raz na dobę, przyjmowana wieczorem podczas posiłku. Stopniowe zwiększanie dawki pozwala na lepsze dostosowanie terapii do potrzeb pacjenta, minimalizując ryzyko działań niepożądanych.

Dawkowanie podtrzymujące

Standardowe dawkowanie podtrzymujące wynosi od 500 mg do 2000 mg na dobę, w zależności od indywidualnej reakcji pacjenta na leczenie. Dawkę można zwiększać stopniowo, co tydzień o 500 mg, aż do uzyskania pożądanej kontroli glikemii.

Maksymalna dawka dobowa

Maksymalna zalecana dawka dobowa Glucophage XR wynosi 2000 mg. Przekroczenie tej dawki może zwiększać ryzyko wystąpienia działań niepożądanych, zwłaszcza kwasicy mleczanowej, i powinno być unikane.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na składniki

Pacjenci z nadwrażliwością na metforminę lub jakikolwiek inny składnik leku nie powinni stosować Glucophage XR. Reakcje alergiczne mogą objawiać się wysypką, świądem czy obrzękiem, co wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.

Ciężkie zaburzenia nerek

Lek Glucophage XR nie jest zalecany u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności nerek, ponieważ zwiększa to ryzyko kumulacji metforminy i wystąpienia kwasicy mleczanowej. Przed rozpoczęciem terapii konieczne jest przeprowadzenie oceny funkcji nerek.

Kwasica metaboliczna

Pacjenci z ostrą lub przewlekłą kwasicą metaboliczną, w tym kwasicą ketonową z cukrzycą, nie powinni stosować Glucophage XR. Stan ten wymaga intensywnego leczenia i może być zagrożeniem dla życia.

Interakcje z innymi lekami

Leki zwiększające ryzyko kwasicy mleczanowej

Niektóre leki, takie jak diuretyki czy inhibitory ACE, mogą zwiększać ryzyko kwasicy mleczanowej podczas stosowania z metforminą. Należy zachować szczególną ostrożność i monitorować pacjentów pod kątem objawów tej poważnej reakcji.

Leki wpływające na poziom glukozy

Inne leki, takie jak kortykosteroidy czy beta-agonisty, mogą wpływać na poziom glukozy we krwi, zmniejszając skuteczność Glucophage XR. W takich przypadkach konieczne może być dostosowanie dawki metforminy lub dodatkowy monitoring glikemii.

Możliwe działania niepożądane

Zaburzenia żołądkowo-jelitowe

Najczęstsze działania niepożądane związane z Glucophage XR to zaburzenia żołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty, biegunka czy wzdęcia. Objawy te zwykle ustępują po kilku dniach stosowania leku i można je zminimalizować poprzez stopniowe zwiększanie dawki.

Kwasica mleczanowa

Choć rzadko, metformina może prowadzić do kwasicy mleczanowej, która jest stanem zagrażającym życiu. Objawy obejmują osłabienie, ból mięśni, duszność i senność. W przypadku ich wystąpienia należy natychmiast przerwać przyjmowanie leku i skontaktować się z lekarzem.

Reakcje skórne

U niektórych pacjentów mogą wystąpić reakcje skórne, takie jak wysypka czy świąd, jako objaw nadwrażliwości na lek. Jeśli wystąpią takie objawy, zaleca się skonsultowanie się z lekarzem w celu oceny konieczności przerwania terapii.

Stosowanie z jedzeniem i piciem

Spożywanie z posiłkami

Glucophage XR powinien być przyjmowany z posiłkami, aby zminimalizować ryzyko wystąpienia zaburzeń żołądkowo-jelitowych. Spożywanie leku podczas jedzenia może również poprawić jego wchłanianie i skuteczność działania.

Spożywanie alkoholu

Podczas stosowania Glucophage XR zaleca się unikanie spożycia alkoholu, ponieważ może to zwiększać ryzyko kwasicy mleczanowej. Alkohol wpływa na metabolizm glukozy i w połączeniu z metforminą może prowadzić do niebezpiecznych interakcji.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Monitorowanie czynności nerek

Przed rozpoczęciem terapii Glucophage XR, a także regularnie w jej trakcie, konieczne jest monitorowanie funkcji nerek. Zmniejszenie wydolności nerek zwiększa ryzyko kumulacji metforminy i może prowadzić do poważnych komplikacji zdrowotnych.

Ryzyko kwasicy mleczanowej

Pacjenci powinni być świadomi ryzyka wystąpienia kwasicy mleczanowej, szczególnie w przypadku przewlekłego nadużywania alkoholu, niewydolności serca czy niewydolności oddechowej. Należy zachować ostrożność i zgłaszać lekarzowi wszelkie niepokojące objawy.

Stosowanie w ciąży i podczas karmienia piersią

Stosowanie Glucophage XR w ciąży i podczas karmienia piersią wymaga szczególnej ostrożności i oceny przez lekarza. Metformina przenika przez łożysko i do mleka matki, dlatego decyzja o jej stosowaniu powinna być dokładnie rozważona.