Glucophage to lek stosowany w leczeniu cukrzycy typu 2, który pomaga kontrolować poziom cukru we krwi poprzez zwiększenie wrażliwości tkanek na insulinę oraz zmniejszenie produkcji glukozy w wątrobie. Może być stosowany samodzielnie lub w połączeniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi, jednak przed jego użyciem należy skonsultować się z lekarzem.

Preparat dostępny wyłącznie na receptę: TAK

Skład

Substancje czynne

• Metformina: Jest to główny składnik aktywny odpowiedzialny za działanie leku Glucophage. Metformina jest stosowana głównie w leczeniu cukrzycy typu 2, pomagając w kontrolowaniu poziomu cukru we krwi.

Substancje pomocnicze

• Hypromeloza: Pełni rolę substancji kontrolującej uwalnianie metforminy z tabletki, wpływając na jej farmakokinetykę.
• Povidon: Działa jako środek wiążący, który pomaga w utrzymaniu struktury tabletki.
• Magnezu stearynian: Używany jako substancja poślizgowa, ułatwiająca proces produkcji tabletek.
• Talk: Służy jako substancja poślizgowa i antyadhezyjna, zapewniając lepsze formowanie i rozpad tabletek.

Mechanizm działania

Mechanizm działania metforminy

Metformina obniża poziom cukru we krwi głównie poprzez zmniejszenie produkcji glukozy w wątrobie. Ponadto poprawia wrażliwość mięśni na insulinę, co zwiększa jej zużycie przez organizm. Metformina może także korzystnie wpływać na profil lipidowy, co jest istotne w leczeniu zespołu metabolicznego.

Wskazania do stosowania

Cukrzyca typu 2

Glucophage jest powszechnie stosowany w leczeniu cukrzycy typu 2, szczególnie u pacjentów z nadwagą. Pomaga w regulacji poziomu cukru we krwi, co jest kluczowe w zapobieganiu powikłaniom cukrzycowym. Może być stosowany samodzielnie lub w połączeniu z innymi lekami przeciwcukrzycowymi.

Zespół metaboliczny

Lek jest również używany w terapii zespołu metabolicznego, gdzie jego działanie na glukozę i lipidy przynosi korzyści. Zmniejszenie insulinooporności i poprawa profilu lipidowego to główne cele terapii. Dzięki temu może redukować ryzyko chorób układu sercowo-naczyniowego.

Dawkowanie

Dawkowanie u dorosłych

Standardowa dawka początkowa to 500 mg lub 850 mg dwa do trzech razy dziennie z posiłkami. Dawka może być stopniowo zwiększana, w zależności od poziomu glukozy we krwi, do maksymalnie 2000-3000 mg na dobę. Ważne jest, aby przestrzegać zaleceń lekarza przy dostosowywaniu dawki.

Dawkowanie u dzieci

Glucophage jest stosowany u dzieci powyżej 10 roku życia. Dawka początkowa wynosi zazwyczaj 500 mg raz dziennie, a następnie może być zwiększana do maksymalnie 2000 mg na dobę. Należy monitorować poziom cukru we krwi, aby dostosować dawkowanie.

Dostosowanie dawki w przypadku niewydolności nerek

U pacjentów z niewydolnością nerek konieczne jest dostosowanie dawki. Metformina jest wydalana przez nerki, dlatego zwiększone ryzyko kumulacji leku może prowadzić do kwasicy mleczanowej. Zaleca się regularne monitorowanie czynności nerek i ewentualne modyfikacje dawki.

Przeciwwskazania

Niewydolność nerek

Stosowanie Glucophage jest przeciwwskazane u pacjentów z niewydolnością nerek z klirensem kreatyniny poniżej 30 ml/min. Niewydolność nerek zwiększa ryzyko kwasicy mleczanowej, poważnego powikłania związanego z metforminą. Przed rozpoczęciem leczenia zaleca się ocenę czynności nerek.

Ketokwasica cukrzycowa

Lek nie powinien być stosowany u pacjentów z ketokwasicą cukrzycową, stanem wymagającym intensywnej insulinoterapii. Ketokwasica cukrzycowa jest ostrym powikłaniem cukrzycy, które wymaga natychmiastowej interwencji medycznej.

Choroby wątroby

Choroby wątroby mogą wpływać na metabolizm leków i zwiększać ryzyko działań niepożądanych. U pacjentów z ciężkimi zaburzeniami wątroby stosowanie Glucophage nie jest zalecane ze względu na ryzyko kwasicy mleczanowej.

Interakcje z innymi lekami

Interakcje z lekami hipoglikemizującymi

Glucophage może nasilać działanie innych leków obniżających poziom cukru we krwi, jak insulina i pochodne sulfonylomocznika. Może to prowadzić do hipoglikemii, dlatego konieczne jest ścisłe monitorowanie poziomu glukozy u pacjentów stosujących połączenia leków.

Interakcje z lekami kardiologicznymi

Niektóre leki stosowane w chorobach serca, jak inhibitory konwertazy angiotensyny (ACE) czy beta-blokery, mogą wpływać na kontrolę glikemii. Interakcje te mogą wymagać dostosowania dawki metforminy lub innych leków, dlatego zaleca się konsultację z lekarzem.

Możliwe działania niepożądane

Działania niepożądane ze strony przewodu pokarmowego

Najczęstszymi działaniami niepożądanymi Glucophage są dolegliwości żołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty, biegunka i ból brzucha. Objawy te występują głównie na początku leczenia i często ustępują po kilku dniach.

Rzadkie działania niepożądane

Rzadkim, ale poważnym działaniem niepożądanym jest kwasica mleczanowa, zwłaszcza u pacjentów z czynnikami ryzyka. Inne rzadkie działania to zaburzenia smaku oraz reakcje skórne, takie jak rumień czy świąd.

Stosowanie z jedzeniem i piciem

Optymalne warunki przyjmowania

Glucophage powinien być przyjmowany z posiłkami, co pomaga zmniejszyć ryzyko działań niepożądanych ze strony przewodu pokarmowego. Zaleca się spożywanie tabletek z dużą ilością wody, aby ułatwić ich połknięcie i wchłanianie.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Monitorowanie funkcji nerek

Regularne monitorowanie czynności nerek jest kluczowe podczas leczenia metforminą. Zaleca się wykonywanie testów co najmniej raz w roku u pacjentów z prawidłową funkcją nerek i częściej u osób z zaburzeniami czynności.

Sytuacje zwiększające ryzyko kwasicy mleczanowej

Sytuacje takie jak odwodnienie, ciężkie infekcje, utrata krwi czy przedłużone głodzenie mogą zwiększać ryzyko kwasicy mleczanowej. W takich przypadkach konieczne jest natychmiastowe przerwanie leczenia i konsultacja z lekarzem.