Methadone Hydrochloride Molteni to lek stosowany w leczeniu uzależnienia od opioidów oraz w terapii bólu przewlekłego, działający poprzez długotrwałe łagodzenie objawów odstawienia i bólu. Jego stosowanie wymaga ścisłego nadzoru medycznego ze względu na ryzyko uzależnienia i potencjalne działania niepożądane.

Preparat dostępny wyłącznie na receptę: TAK

Skład

Substancje czynne

• Metadon chlorowodorek: Jest to substancja czynna odpowiedzialna za działanie terapeutyczne leku. Metadon działa przede wszystkim na układ opioidowy, wykazując silne działanie przeciwbólowe i przeciwuzależnieniowe.

Substancje pomocnicze

• Skrobia kukurydziana: Działa jako środek wiążący i wypełniający w tabletce.
• Laktoza jednowodna: Stosowana jako nośnik substancji czynnej, co ułatwia tabletkowanie.
• Talk: Pełni rolę środka poślizgowego, ułatwiając proces produkcji tabletek.
• Magnezu stearynian: Wykorzystywany jako środek przeciwzbrylający, zapobiegający przywieraniu tabletek do urządzeń produkcyjnych.

Mechanizm działania

Działanie na receptory opioidowe

Metadon działa jako pełny agonista receptorów opioidowych μ, co jest kluczowe dla jego działania przeciwbólowego i przeciwuzależnieniowego. Aktywacja tych receptorów prowadzi do zmniejszenia odczuwania bólu. Jest to mechanizm wspólny dla wielu leków opioidowych, ale metadon wyróżnia się długim czasem działania.

Wpływ na centralny układ nerwowy

Metadon wpływa hamująco na ośrodkowy układ nerwowy, co przejawia się uspokojeniem i zmniejszeniem reakcji na bodźce bólowe. Może również wpływać na nastrój pacjenta, działając przeciwdepresyjnie. Jego działanie obejmuje także zmniejszenie objawów abstynencyjnych u osób uzależnionych od opioidów.

Wskazania do stosowania

Leczenie uzależnienia od opioidów

Metadon znajduje zastosowanie w leczeniu substytucyjnym uzależnienia od innych opioidów, takich jak heroina. Działa poprzez zmniejszenie objawów odstawienia oraz głodu narkotykowego. Terapia metadonem jest kluczowym elementem programów detoksykacyjnych i rehabilitacyjnych.

Leczenie bólu przewlekłego

Metadon jest również stosowany w leczeniu bólu przewlekłego, zwłaszcza gdy inne opioidy okazują się nieskuteczne. Jego długotrwałe działanie czyni go odpowiednim wyborem w terapii bólu nowotworowego i neuropatycznego. Dzięki niemu możliwe jest uzyskanie stabilnego poziomu analgezji przez całą dobę.

Dawkowanie

Dawkowanie u dorosłych

Standardowe dawki metadonu są indywidualizowane w zależności od stanu zdrowia pacjenta oraz celu terapii. Zazwyczaj leczenie zaczyna się od niskich dawek, które są stopniowo zwiększane pod kontrolą lekarza. Regularne monitorowanie stężenia metadonu we krwi pomaga w utrzymaniu odpowiedniej dawki terapeutycznej.

Indywidualizacja dawki

Indywidualizacja dawki metadonu jest kluczowa dla skuteczności i bezpieczeństwa terapii. Lekarz powinien ocenić odpowiedź pacjenta na leczenie i w razie potrzeby dostosować dawkę. W przypadku leczenia uzależnienia, stabilizacja dawki może wymagać kilku tygodni.

Instrukcje dotyczące zmniejszania dawki

Zmniejszanie dawki metadonu powinno odbywać się stopniowo, aby uniknąć objawów odstawienia. Proces ten wymaga ścisłej współpracy z lekarzem prowadzącym. Stopniowe zmniejszanie dawki jest kluczowe dla zachowania komfortu pacjenta i skutecznego zakończenia terapii.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na składniki

Stosowanie metadonu jest przeciwwskazane u osób z nadwrażliwością na metadon chlorowodorek lub jakikolwiek inny składnik leku. Reakcje alergiczne mogą być poważne i wymagają natychmiastowej interwencji medycznej. Przed rozpoczęciem terapii należy dokładnie zapoznać się z pełnym składem leku.

Choroby serca i układu oddechowego

Metadon nie powinien być stosowany u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami serca, takimi jak wydłużenie odcinka QT w EKG. Ponadto, osoby z chorobami układu oddechowego, w tym astmą czy POChP, mogą być bardziej narażone na powikłania. Konieczna jest dokładna ocena ryzyka przez lekarza przed zastosowaniem metadonu.

Interakcje z innymi lekami

Leki przeciwdepresyjne

Metadon może wchodzić w interakcje z lekami przeciwdepresyjnymi, zwiększając ryzyko zespołu serotoninowego. Objawy tego stanu obejmują zmiany w stanie psychicznym, niestabilność autonomiczną i zaburzenia nerwowo-mięśniowe. Pacjenci powinni być monitorowani pod kątem objawów nadmiernej serotoniny.

Leki przeciwdrgawkowe

Niektóre leki przeciwdrgawkowe mogą wpływać na metabolizm metadonu, zmniejszając jego skuteczność. Dostosowanie dawki może być konieczne, aby utrzymać odpowiedni poziom działania terapeutycznego. Konsultacja z lekarzem jest kluczowa w przypadku jednoczesnego stosowania tych leków.

Inhibitory monoaminooksydazy (MAO)

Inhibitory MAO mogą nasilać działanie metadonu i zwiększać ryzyko działań niepożądanych. Kombinacja tych leków jest zazwyczaj przeciwwskazana. Pacjenci powinni być świadomi potencjalnych interakcji i unikać jednoczesnego stosowania tych substancji bez konsultacji z lekarzem.

Możliwe działania niepożądane

Działanie na układ nerwowy

Metadon może powodować działania niepożądane, takie jak senność, zawroty głowy czy euforia. Objawy te mogą wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn. Pacjenci powinni być ostrożni i unikać potencjalnie niebezpiecznych czynności, jeśli doświadczają takich efektów.

Działania gastroenterologiczne

Częstym działaniem niepożądanym metadonu są zaburzenia żołądkowo-jelitowe, takie jak nudności, wymioty czy zaparcia. Objawy te mogą być uciążliwe, ale zazwyczaj ustępują podczas kontynuacji terapii. W razie potrzeby można stosować leki łagodzące te dolegliwości.

Reakcje alergiczne

Metadon może powodować reakcje alergiczne, choć są one rzadkie. Objawy mogą obejmować wysypkę, świąd, obrzęk czy trudności w oddychaniu. W przypadku wystąpienia takich objawów należy niezwłocznie zwrócić się o pomoc medyczną.

Stosowanie z jedzeniem i piciem

Wpływ pokarmu na wchłanianie

Metadon można przyjmować niezależnie od posiłków, ponieważ pokarm nie wpływa znacząco na jego wchłanianie. Jednakże, niektóre osoby mogą preferować przyjmowanie leku z jedzeniem, aby zminimalizować dyskomfort żołądkowy. Konsystencja i zawartość tłuszczu w posiłku mogą nieco opóźniać wchłanianie leku, ale nie wpływają na jego skuteczność.

Spożywanie alkoholu

Jednoczesne spożywanie alkoholu z metadonem jest odradzane, ponieważ może nasilić działanie uspokajające leku. Może to prowadzić do niebezpiecznej depresji ośrodkowego układu nerwowego. Pacjenci powinni unikać alkoholu podczas terapii metadonem, aby zminimalizować ryzyko działań niepożądanych.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Ryzyko uzależnienia

Metadon, podobnie jak inne opioidy, niesie ze sobą ryzyko uzależnienia. Dlatego jego stosowanie powinno być ściśle kontrolowane przez lekarza. Regularne monitorowanie pacjentów jest ważne, aby ocenić ryzyko rozwoju uzależnienia i podjąć odpowiednie kroki, jeśli zajdzie taka potrzeba.

Kontrola czynności oddechowej

Metadon może powodować depresję oddechową, zwłaszcza przy przedawkowaniu lub w połączeniu z innymi substancjami uspokajającymi. Pacjenci z chorobami układu oddechowego powinni być szczególnie monitorowani. W przypadku wystąpienia trudności w oddychaniu, należy natychmiast skontaktować się z lekarzem.

Zastosowanie u osób w podeszłym wieku

Osoby w podeszłym wieku mogą być bardziej podatne na działanie metadonu, co wymaga ostrożnego dostosowania dawki. Zmiany farmakokinetyczne związane z wiekiem mogą wpływać na metabolizm i wydalanie leku. Regularne oceny stanu zdrowia starszych pacjentów przyczyniają się do bezpiecznego stosowania metadonu w tej grupie wiekowej.