Naproxen to niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ) stosowany w celu łagodzenia bólu, obniżania gorączki i zmniejszania stanów zapalnych, często używany w przypadku bólów mięśniowych, menstruacyjnych oraz w chorobach reumatycznych. Może powodować działania niepożądane, takie jak podrażnienie żołądka, dlatego zaleca się ostrożność u osób z chorobami przewodu pokarmowego.
Preparat dostępny wyłącznie na receptę: TAK
Postać | Dostępne dawki | Wielkość opakowania | Producent |
---|---|---|---|
Tabletki powlekane | 250 mg, 500 mg | 10, 20, 50 tabletek | Teva |
Kapsułki | 220 mg | 10, 20 kapsułek | Bayer |
Żel | 10% | 50 g, 100 g | Boehringer Ingelheim |
Skład
Substancje czynne
Naproksen to niesteroidowy lek przeciwzapalny (NLPZ) o właściwościach przeciwbólowych i przeciwgorączkowych. Działa poprzez hamowanie enzymów cyklooksygenazy COX-1 i COX-2, co prowadzi do zmniejszenia produkcji prostaglandyn odpowiedzialnych za procesy zapalne i ból.
Substancje pomocnicze
Substancje pomocnicze w naproksenie zależą od formy preparatu. W tabletkach można znaleźć m.in. celulozę mikrokryształkową, magnez stearynowy oraz skrobię kukurydzianą. Zawiesina może zawierać substancje takie jak sorbitol, hydroksypropylocelulozę i glikol propylenowy.
Mechanizm działania
Działanie przeciwzapalne
Naproksen działa przeciwzapalnie, hamując syntezę prostaglandyn poprzez inhibicję cyklooksygenazy. Redukuje obrzęk i ból w stanach zapalnych, co jest szczególnie korzystne w leczeniu chorób reumatycznych.
Działanie przeciwbólowe
Mechanizm przeciwbólowy naproksenu polega na redukcji produkcji prostaglandyn, które są mediatorami bólu. Dzięki temu naproksen skutecznie łagodzi ból o umiarkowanym nasileniu, w tym ból stawów, mięśni oraz ból migrenowy.
Działanie przeciwgorączkowe
Naproksen wspomaga obniżenie gorączki poprzez działanie na ośrodek termoregulacji w podwzgórzu. Powoduje rozszerzenie naczyń krwionośnych i zwiększenie przepływu krwi, co sprzyja utracie ciepła i obniżeniu temperatury ciała.
Wskazania do stosowania
Zapalenie stawów
Naproksen jest wskazany w leczeniu objawowym zapalenia stawów, w tym reumatoidalnego zapalenia stawów i choroby zwyrodnieniowej stawów. Dzięki właściwościom przeciwzapalnym i przeciwbólowym łagodzi objawy chorób stawów, poprawiając jakość życia pacjentów.
Bóle mięśniowe
Naproksen jest skuteczny w leczeniu bólów mięśniowych, dzięki swoim właściwościom przeciwzapalnym i przeciwbólowym. Pomaga zredukować stan zapalny oraz ból mięśni powstały na skutek urazów, przeciążeń czy przewlekłych schorzeń mięśniowych.
Migrena
Naproksen znajduje zastosowanie w leczeniu bólu migrenowego, dzięki swojej zdolności do hamowania prostaglandyn. Pomaga zmniejszyć nasilenie ataku migreny oraz towarzyszące jej objawy bólowe i zapalne.
Dawkowanie
Dawkowanie dla dorosłych
Dla dorosłych zalecana dawka naproksenu wynosi zazwyczaj 500 mg do 1000 mg na dobę, podzielone na 2 dawki. Dawkowanie zależy od nasilenia objawów oraz indywidualnej reakcji pacjenta na lek.
Dawkowanie dla dzieci
Dawkowanie naproksenu dla dzieci jest uzależnione od masy ciała oraz konkretnego schorzenia. Zazwyczaj wynosi od 10 mg/kg do 20 mg/kg na dobę, podzielone na 2 dawki. W każdym przypadku dawkowanie powinno być ustalone przez lekarza.
Zalecenia dotyczące dawkowania w szczególnych przypadkach
W przypadku pacjentów z zaburzeniami czynności nerek lub wątroby dawkę naproksenu należy dostosować indywidualnie. Zaleca się stosowanie możliwie najniższej skutecznej dawki, a leczenie powinno być monitorowane przez lekarza.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na naproksen
Naproksen nie powinien być stosowany u pacjentów z nadwrażliwością na substancję czynną lub inne składniki preparatu. Reakcje alergiczne mogą obejmować wysypkę, obrzęk naczynioruchowy czy objawy astmatyczne.
Choroby wrzodowe żołądka i dwunastnicy
Pacjenci z czynnymi wrzodami żołądka lub dwunastnicy nie powinni stosować naproksenu. Lek może zwiększać ryzyko krwawienia z przewodu pokarmowego oraz zaostrzać istniejące zmiany wrzodowe.
Interakcje z innymi lekami
Interakcje z lekami przeciwzakrzepowymi
Naproksen może nasilać działanie leków przeciwzakrzepowych, takich jak warfaryna, zwiększając ryzyko krwawień. Konieczne jest monitorowanie parametrów krzepliwości krwi podczas jednoczesnego stosowania tych leków.
Interakcje z innymi niesteroidowymi lekami przeciwzapalnymi
Stosowanie naproksenu z innymi NLPZ może zwiększać ryzyko działań niepożądanych, takich jak krwawienia z przewodu pokarmowego. Zaleca się unikanie jednoczesnego stosowania więcej niż jednego NLPZ.
Interakcje z lekami przeciwnadciśnieniowymi
Naproksen może osłabiać działanie leków przeciwnadciśnieniowych, takich jak inhibitory ACE, blokery receptora angiotensyny czy diuretyki. Konieczna jest kontrola ciśnienia krwi oraz dostosowanie dawek leków w razie potrzeby.
Możliwe działania niepożądane
Działania ze strony układu pokarmowego
Do najczęstszych działań niepożądanych naproksenu należą dolegliwości żołądkowo-jelitowe, takie jak ból brzucha, nudności, zgaga i krwawienia z przewodu pokarmowego. Zaleca się stosowanie leku podczas posiłków, co może zmniejszyć ryzyko tych objawów.
Reakcje skórne
Naproksen może wywoływać reakcje skórne, w tym wysypki, pokrzywkę oraz reakcje nadwrażliwości na światło słoneczne. W przypadku wystąpienia reakcji skórnych należy przerwać stosowanie leku i skonsultować się z lekarzem.
Zaburzenia układu nerwowego
Podczas stosowania naproksenu mogą wystąpić zawroty głowy, bóle głowy oraz senność. Objawy te zazwyczaj są łagodne, ale mogą wpływać na zdolność prowadzenia pojazdów i obsługi maszyn.
Stosowanie z jedzeniem i piciem
Stosowanie z posiłkami
Naproksen zaleca się przyjmować podczas posiłków lub z mlekiem, aby zminimalizować ryzyko podrażnienia żołądka. Spożycie pokarmu może również opóźnić wchłanianie leku, ale nie wpływa znacząco na jego skuteczność.
Interakcje z alkoholem
Spożywanie alkoholu podczas stosowania naproksenu może zwiększać ryzyko krwawień z przewodu pokarmowego oraz uszkodzenia błony śluzowej żołądka. Zaleca się ograniczenie spożycia alkoholu w trakcie leczenia.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Ryzyko działań niepożądanych u osób starszych
U osób starszych naproksen może zwiększać ryzyko działań niepożądanych, szczególnie ze strony przewodu pokarmowego i układu sercowo-naczyniowego. Zaleca się regularne monitorowanie stanu zdrowia oraz stosowanie możliwie najniższej skutecznej dawki.
Środki ostrożności przy długotrwałym stosowaniu
Długotrwałe stosowanie naproksenu może prowadzić do powikłań, takich jak uszkodzenie nerek, wątroby czy przewodu pokarmowego. Konieczne jest regularne badanie funkcji tych narządów oraz konsultacja z lekarzem w przypadku długotrwałego leczenia.
Ciąża i karmienie piersią
Naproksen nie jest zalecany podczas ciąży, zwłaszcza w trzecim trymestrze, ze względu na ryzyko przedwczesnego zamknięcia przewodu tętniczego u płodu. W okresie karmienia piersią stosowanie naproksenu powinno być ograniczone, a decyzję o jego zastosowaniu należy podjąć po konsultacji z lekarzem.