Nystatyna VP to lek przeciwgrzybiczy stosowany miejscowo w leczeniu zakażeń grzybiczych skóry, błon śluzowych i przewodu pokarmowego, wywołanych przez drożdżaki z rodzaju Candida. Działa poprzez uszkadzanie błony komórkowej grzybów, co prowadzi do ich śmierci.
Preparat dostępny wyłącznie na receptę: TAK
Postać | Dostępne dawki | Wielkość opakowania | Producent |
---|---|---|---|
Tabletki doustne | 500 000 j.m. | 20 tabletek | VP Valeant |
Zawiesina doustna | 100 000 j.m./ml | 30 ml oraz 60 ml | VP Valeant |
Maść | 100 000 j.m./g | 15 g | VP Valeant |
Skład
Substancje czynne
- Nystatyna: substancja o działaniu przeciwgrzybiczym, stosowana głównie w leczeniu zakażeń wywołanych przez drożdżaki z rodzaju Candida.
Substancje pomocnicze
- Sacharoza, guma ksantanowa, tlenek tytanu (IV), glikol propylenowy, sorbinian potasu: substancje te są używane w celu uzyskania odpowiedniej konsystencji, stabilności i smaku leku.
Mechanizm działania
Działanie przeciwgrzybicze
Nystatyna działa bezpośrednio na drożdżaki, prowadząc do ich zniszczenia. Jest skuteczna zwłaszcza przeciwko grzybom z rodzaju Candida, które często powodują zakażenia błon śluzowych i skóry. Wykazuje działanie miejscowe i nie wchłania się do krwiobiegu, co minimalizuje ryzyko ogólnoustrojowych działań niepożądanych.
Mechanizm na poziomie komórkowym
Substancja czynna, nystatyna, działa poprzez wiązanie się z ergosterolem, kluczowym składnikiem błony komórkowej grzybów. To prowadzi do powstawania porów w błonie, co skutkuje utratą istotnych jonów i składników komórkowych, a ostatecznie śmiercią komórki grzybiczej.
Wskazania do stosowania
Zakażenia grzybicze skóry
Nystatyna VP jest wskazana do leczenia powierzchownych zakażeń skóry wywołanych przez grzyby drożdżakopodobne, takich jak kandydoza skóry. Preparat jest stosowany miejscowo, co pozwala na szybkie działanie w miejscu infekcji.
Zakażenia grzybicze błon śluzowych
Lek jest również stosowany w leczeniu zakażeń błon śluzowych, takich jak pleśniawki jamy ustnej. Skutecznie eliminuje grzyby, wspomagając regenerację zdrowej flory bakteryjnej w jamie ustnej.
Dawkowanie
Dorośli
Zalecana dawka dla dorosłych wynosi zazwyczaj od 4 do 6 ml zawiesiny, stosowanej cztery razy dziennie. Ważne jest, aby leczenie kontynuować przez co najmniej 48 godzin po ustąpieniu objawów zakażenia.
Dzieci
Dawkowanie u dzieci jest dostosowywane do wieku i masy ciała, zazwyczaj w zakresie 1 do 2 ml zawiesiny cztery razy dziennie. Należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarza w tym zakresie.
Osoby starsze
Osoby starsze powinny stosować dawki podobne do zalecanych dla dorosłych, jednak z uwzględnieniem ewentualnych schorzeń współistniejących. Zaleca się regularne konsultacje z lekarzem w celu monitorowania skuteczności leczenia.
Przeciwwskazania
Nadwrażliwość na nystatynę
Nie należy stosować leku u osób wykazujących nadwrażliwość na nystatynę lub jakikolwiek inny składnik preparatu. Objawy reakcji alergicznej mogą obejmować wysypkę, świąd oraz obrzęk.
Inne przeciwwskazania
Stosowanie leku nie jest zalecane u pacjentów z rzadkimi dziedzicznymi zaburzeniami, takimi jak nietolerancja fruktozy, z powodu zawartości sacharozy. W przypadku wątpliwości należy skontaktować się z lekarzem.
Interakcje z innymi lekami
Interakcje farmakodynamiczne
Dotychczas nie stwierdzono znaczących interakcji farmakodynamicznych nystatyny z innymi lekami. Należy jednak poinformować lekarza o wszystkich stosowanych preparatach, aby uniknąć niepożądanych efektów.
Interakcje farmakokinetyczne
Nystatyna działa miejscowo i nie wchłania się w znaczących ilościach do krwiobiegu, co ogranicza ryzyko interakcji farmakokinetycznych. Wciąż zaleca się ostrożność przy jednoczesnym stosowaniu innych leków miejscowych.
Możliwe działania niepożądane
Reakcje alergiczne
Chociaż nystatyna jest na ogół dobrze tolerowana, mogą wystąpić reakcje alergiczne, takie jak pokrzywka czy podrażnienie skóry. W razie wystąpienia takich objawów należy przerwać stosowanie leku i skonsultować się z lekarzem.
Działania na układ pokarmowy
U niektórych pacjentów mogą wystąpić objawy ze strony układu pokarmowego, takie jak nudności czy biegunka. Są one zazwyczaj łagodne i ustępują po zaprzestaniu stosowania leku.
Stosowanie z jedzeniem i piciem
Wpływ jedzenia na wchłanianie
Jedzenie nie wpływa istotnie na działanie nystatyny, ponieważ lek nie wchłania się do krwiobiegu. Można go stosować niezależnie od posiłków.
Wskazówki dotyczące posiłków
Aby zwiększyć komfort stosowania, zaleca się zażywanie leku po posiłkach. Może to pomóc w minimalizowaniu ewentualnych dolegliwości żołądkowych.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Stosowanie w ciąży i karmieniu piersią
Nystatyna jest uważana za bezpieczną do stosowania w czasie ciąży oraz podczas karmienia piersią. Zawsze jednak warto skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem leczenia.
Środki ostrożności w przypadku długotrwałego stosowania
Długotrwałe stosowanie nystatyny nie jest zalecane bez konsultacji z lekarzem. Może prowadzić do nadkażeń, dlatego ważne jest monitorowanie postępów leczenia przez specjalistę.