Orkambi to lek stosowany w leczeniu mukowiscydozy u pacjentów powyżej 6. roku życia z określoną mutacją genu CFTR, który pomaga poprawić funkcjonowanie białka odpowiedzialnego za tę chorobę. Działanie Orkambi opiera się na połączeniu dwóch substancji czynnych, lumakaftoru i iwakaftoru, które wspólnie poprawiają wydolność układu oddechowego.
Preparat dostępny wyłącznie na receptę: TAK
Postać | Dostępne dawki | Wielkość opakowania | Producent |
---|---|---|---|
Tabletki powlekane | 200 mg/125 mg (lumakaftor/iwakaftor) | 112 tabletek | Vertex Pharmaceuticals |
Skład
Substancje czynne
- Lumakaftor: Jest to substancja czynna o działaniu naprawczym na białko CFTR, które jest zmutowane w przypadku mukowiscydozy.
- Iwakaftor: Działa jako potężny modulator kanału chlorkowego, poprawiając jego funkcjonowanie i przepływ jonów.
Substancje pomocnicze
- Monohydrat laktozy,
- Celuloza mikrokrystaliczna,
- Kroskarmeloza sodowa,
- Magnezu stearynian.
Mechanizm działania
Działanie lumakaftoru
Lumakaftor działa przede wszystkim na poziomie komórkowym, poprawiając stabilność i ekspresję białka CFTR. Przyczynia się do korekcji nieprawidłowości transportu białka, co jest kluczowe w leczeniu mukowiscydozy z mutacją F508del. Dzięki temu więcej funkcjonalnych białek dociera do błony komórkowej.
Działanie iwakaftoru
Iwakaftor zwiększa otwieranie białka CFTR, co skutkuje poprawą transportu jonów chlorkowych przez błony komórkowe. To wpływa na lepsze nawodnienie i klarowanie śluzu, co jest istotne w kontekście klinicznym. Działa na poziomie molekularnym, zmieniając mechanikę otwierania kanałów.
Synergistyczne działanie połączenia lumakaftoru i iwakaftoru
Połączenie lumakaftoru z iwakaftorem wykazuje synergistyczne działanie, które poprawia zarówno ilość, jak i funkcję białka CFTR. Dzięki temu, leczenie jest bardziej efektywne w redukcji objawów mukowiscydozy. Podwójny mechanizm działania pozwala na znaczące usprawnienie przepływu jonów chlorkowych.
Wskazania do stosowania
Mukowiscydoza z mutacją F508del
Orkambi jest wskazany w leczeniu pacjentów z mukowiscydozą, którzy mają potwierdzoną mutację F508del w genie CFTR. Jest to najczęstsza mutacja występująca u chorych na mukowiscydozę. Terapia ta ma na celu poprawę funkcji płuc i ogólnego stanu zdrowia pacjentów.
Grupy wiekowe wskazane do stosowania
Orkambi jest przeznaczony dla dzieci w wieku od 6 lat oraz dorosłych. Stosowanie w młodszych grupach wiekowych nie jest zalecane, chyba że lekarz uzna to za konieczne. Przed rozpoczęciem terapii, pacjenci powinni przejść odpowiednią ocenę medyczną.
Dawkowanie
Standardowe dawkowanie
Standardowe dawkowanie Orkambi wynosi dwie tabletki przyjmowane dwa razy dziennie z posiłkami zawierającymi tłuszcze. Regularne przyjmowanie leku zgodnie z zaleceniami lekarza jest kluczowe dla osiągnięcia najlepszych wyników terapeutycznych.
Dostosowanie dawkowania w szczególnych przypadkach
Dawkowanie powinno być dostosowane w przypadku pacjentów z zaburzeniami wątroby. W przypadku łagodnych i umiarkowanych zaburzeń, lekarz może zalecić zmniejszenie dawki. Należy unikać stosowania u pacjentów z ciężkim uszkodzeniem wątroby.
Instrukcje dla pacjentów pediatrycznych
Dawkowanie dla dzieci w wieku 6-11 lat z wagą poniżej 30 kg może być mniejsze. Zawsze należy przestrzegać zaleceń lekarza pediatry i regularnie monitorować stan zdrowia dziecka.
Przeciwwskazania
Bezwzględne przeciwwskazania
Orkambi nie powinien być stosowany u pacjentów z ciężkimi chorobami wątroby. Należy unikać stosowania w przypadku alergii na którykolwiek ze składników leku.
Względne przeciwwskazania
Osoby z umiarkowanymi zaburzeniami czynności wątroby powinny zachować ostrożność. Zaleca się także ostrożność u pacjentów z zaburzeniami funkcji nerek oraz przy jednoczesnym stosowaniu leków mogących wpływać na farmakokinetykę Orkambi.
Interakcje z innymi lekami
Interakcje farmakokinetyczne
Orkambi może wpływać na metabolizm innych leków, szczególnie tych metabolizowanych przez CYP3A4. Wspólne stosowanie z lekami takimi jak kortykosteroidy czy antybiotyki makrolidowe może wymagać dostosowania dawki.
Interakcje farmakodynamiczne
Leki, które wpływają na działanie kanałów jonowych, mogą oddziaływać na skuteczność Orkambi. W przypadku równoczesnego stosowania należy skonsultować się z lekarzem.
Możliwe działania niepożądane
Często występujące działania niepożądane
Do częstych działań niepożądanych należą bóle głowy, zawroty głowy oraz zmęczenie. Mogą wystąpić również problemy z układem pokarmowym, takie jak biegunka czy nudności.
Rzadkie działania niepożądane
Rzadziej mogą wystąpić objawy takie jak reakcje alergiczne, wzrost aktywności enzymów wątrobowych czy nietolerancja leków. Pacjenci powinni być świadomi możliwości ich wystąpienia.
Działania niepożądane wymagające natychmiastowej interwencji medycznej
Jeśli wystąpią objawy ciężkiej reakcji alergicznej, takie jak wysypka, trudności w oddychaniu czy obrzęk twarzy, należy natychmiast zgłosić się do lekarza. Inne poważne działania niepożądane obejmują żółtaczkę i silne bóle brzucha.
Stosowanie z jedzeniem i piciem
Wpływ jedzenia na wchłanianie leku
Spożycie Orkambi z posiłkiem zwiększa jego biodostępność. Zaleca się przyjmowanie leku z posiłkiem zawierającym tłuszcze w celu zapewnienia optymalnego wchłaniania.
Zalecenia dotyczące spożycia tłuszczów
Posiłki powinny zawierać tłuszcze, aby wspomóc wchłanianie substancji czynnych. Warto wybierać zdrowe źródła tłuszczu, takie jak awokado, oliwa z oliwek czy orzechy.
Ostrzeżenia i środki ostrożności
Monitoring czynności wątroby
Pacjenci powinni regularnie monitorować czynność wątroby podczas terapii Orkambi. Zaleca się okresowe wykonywanie badań krwi w celu kontroli poziomów enzymów wątrobowych.
Ryzyko wystąpienia działań niepożądanych
Zarówno pacjenci, jak i lekarze powinni być świadomi potencjalnego ryzyka działań niepożądanych. W przypadku ich wystąpienia należy dostosować dalsze leczenie.
Specjalne ostrzeżenia dla kobiet w ciąży i karmiących piersią
Orkambi nie jest zalecany dla kobiet w ciąży, chyba że korzyści przewyższają potencjalne ryzyko. Kobiety karmiące piersią powinny skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem terapii.