Prograf to lek immunosupresyjny stosowany w celu zapobiegania odrzutom przeszczepów narządów, takich jak nerki czy wątroba. Działa poprzez zmniejszenie aktywności układu odpornościowego, co pomaga organizmowi zaakceptować przeszczepiony narząd.

Preparat dostępny wyłącznie na receptę: TAK

Skład

Substancje czynne

• Takrolimus

Substancje pomocnicze

• Laktoza jednowodna
• Kroskarmeloza sodowa
• Hydroksypropyloceluloza
• Stearynian magnezu
• Bezwodny koloidalny dwutlenek krzemu
• Hypromeloza
• Tytanian dwutlenku
• Żelaza tlenek czerwony
• Żelaza tlenek żółty

Mechanizm działania

Prograf, którego substancją czynną jest takrolimus, działa jako silny immunosupresant. Hamuje aktywację limfocytów T poprzez wiązanie się z białkiem FKBP-12, co prowadzi do inhibicji kalcyneuryny. W rezultacie, zmniejsza odpowiedź immunologiczną organizmu, co jest kluczowe w zapobieganiu odrzutu przeszczepów.

Wskazania do stosowania

Prograf jest przede wszystkim wskazany do stosowania u pacjentów po przeszczepach narządów, takich jak przeszczep wątroby, nerek czy serca. Ma na celu zapobieganie odrzutowi przeszczepu przez układ odpornościowy. Może być również stosowany w niektórych przypadkach w terapii chorób autoimmunologicznych, jednak zawsze pod ścisłym nadzorem lekarza.

Dawkowanie

Dawkowanie początkowe

Dawkowanie początkowe leku Prograf jest zależne od typu przeszczepu i indywidualnych potrzeb pacjenta. Typowo zaleca się rozpoczęcie leczenia dobę po przeszczepie. Dawkę ustala się na podstawie masy ciała pacjenta oraz monitorowania stężenia leku we krwi.

Dawkowanie podtrzymujące

Dawkowanie podtrzymujące jest dostosowywane w zależności od reakcji organizmu na leczenie i poziomu leku we krwi. Zazwyczaj jest niższe niż dawka początkowa. Regularne badania krwi są konieczne, aby utrzymać odpowiednie stężenie takrolimusu.

Dostosowanie dawki w specjalnych populacjach

U pacjentów z zaburzeniami czynności wątroby lub nerek mogą być potrzebne zmiany dawkowania. Osoby starsze mogą wymagać niższych dawek ze względu na zmiany farmakokinetyki związane z wiekiem. U dzieci również mogą być konieczne indywidualne dostosowania dawki.

Przeciwwskazania

Prograf nie powinien być stosowany u pacjentów z nadwrażliwością na takrolimus lub jakikolwiek inny składnik leku. Należy zachować ostrożność u pacjentów z ciężkimi zaburzeniami czynności wątroby lub nerek. Przeciwwskazany jest także podczas karmienia piersią.

Interakcje z innymi lekami

Cyklosporyna

Nie zaleca się jednoczesnego stosowania Prograf i cyklosporyny ze względu na zwiększone ryzyko toksyczności nerkowej. Należy zachować co najmniej 24-godzinny odstęp między podaniem tych leków.

Antybiotyki makrolidowe

Leki takie jak erytromycyna mogą zwiększać stężenie takrolimusu we krwi. Wymaga to monitorowania poziomów leku i ewentualnego dostosowania dawki.

Leki przeciwgrzybicze

Leki przeciwgrzybicze, takie jak ketokonazol, mogą wpływać na metabolizm takrolimusu, prowadząc do zwiększonego stężenia we krwi. Zalecana jest szczególna ostrożność i regularne monitorowanie.

Inhibitory proteazy

Inhibitory proteazy stosowane w leczeniu HIV mogą zwiększać stężenie takrolimusu. Wymaga to monitorowania i możliwego dostosowania dawki.

Inne leki immunosupresyjne

Prograf w połączeniu z innymi lekami immunosupresyjnymi może zwiększać ryzyko zakażeń i nowotworów. Konieczna jest ścisła kontrola medyczna.

Możliwe działania niepożądane

Działania niepożądane ze strony układu pokarmowego

Mogą wystąpić nudności, wymioty oraz biegunka. Często obserwuje się także zaburzenia czynności wątroby. Objawy te zazwyczaj są zależne od dawki i ustępują po jej zmniejszeniu.

Działania niepożądane ze strony układu nerwowego

Pacjenci mogą doświadczać bólu głowy, drżenia oraz zawrotów głowy. Rzadziej obserwuje się zaburzenia snu i stanów lękowych. Objawy te mogą być łagodzone przez dostosowanie dawki leku.

Działania niepożądane ze strony układu sercowo-naczyniowego

Może wystąpić nadciśnienie tętnicze oraz zaburzenia rytmu serca. Ryzyko wzrasta przy jednoczesnym stosowaniu innych leków wpływających na układ sercowo-naczyniowy.

Inne działania niepożądane

Inne możliwe działania niepożądane obejmują zwiększoną podatność na infekcje oraz zaburzenia metaboliczne, takie jak hiperglikemia. Ważne jest regularne monitorowanie stanu pacjenta.

Stosowanie z jedzeniem i piciem

Związek z posiłkami

Takrolimus powinien być przyjmowany na pusty żołądek lub co najmniej 1 godzinę przed posiłkiem, aby zapewnić odpowiednie wchłanianie. Posiłki mogą wpływać na farmakokinetykę leku.

Interakcja z grejpfrutem

Grejpfrut i jego sok mogą znacząco zwiększać stężenie takrolimusu we krwi. Zaleca się unikanie spożywania grejpfruta podczas terapii.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Monitorowanie poziomu leku

Regularne monitorowanie stężenia takrolimusu we krwi jest niezbędne do uniknięcia toksyczności. Dawkowanie powinno być dostosowane do indywidualnych potrzeb pacjenta.

Ryzyko nefrotoksyczności

Prograf może powodować uszkodzenie nerek, zwłaszcza w przypadku stosowania z innymi nefrotoksycznymi lekami. Konieczne jest regularne monitorowanie funkcji nerek.

Ryzyko infekcji

Pacjenci stosujący Prograf są bardziej podatni na infekcje ze względu na osłabiony układ odpornościowy. Wymaga to stałej czujności i konsultacji z lekarzem w przypadku objawów infekcji.

Ryzyko nowotworów

Stosowanie immunosupresantów, takich jak Prograf, może zwiększać ryzyko rozwoju nowotworów, w tym nowotworów skóry. Pacjenci powinni unikać nadmiernej ekspozycji na słońce i stosować odpowiednie środki ochronne.

Specjalne ostrzeżenia dla kobiet w ciąży i karmiących piersią

Prograf nie jest zalecany dla kobiet w ciąży, chyba że potencjalne korzyści przewyższają ryzyko dla płodu. Kobiety karmiące piersią powinny przerwać karmienie podczas leczenia. Zawsze należy skonsultować się z lekarzem przed rozpoczęciem terapii.