Propofol

« Back to Glossary Index

Propofol to szybki w działaniu lek stosowany do wprowadzania i podtrzymywania znieczulenia ogólnego oraz sedacji w trakcie procedur medycznych. Działa poprzez hamowanie aktywności ośrodkowego układu nerwowego, co pozwala na bezpieczne przeprowadzenie zabiegów chirurgicznych i diagnostycznych.

Preparat dostępny wyłącznie na receptę: TAK

PostaćDostępne dawkiWielkość opakowaniaProducent
Emulsja do wstrzykiwań10 mg/ml50 ml oraz 100 mlFresenius Kabi
Emulsja do wstrzykiwań20 mg/ml50 mlFresenius Kabi

Skład

Substancje czynne

  • Propofol: Jest to główna substancja czynna w leku, która odpowiada za jego działanie uspokajające i znieczulające.

Substancje pomocnicze

  • Olej sojowy: Używany jako nośnik dla propofolu, pomaga w jego rozpuszczalności.
  • Lecytyna oczyszczona: Pełni funkcję emulgatora, stabilizując mieszaninę.
  • Glicerol: Stosowany jako środek nawilżający i stabilizujący.
  • Wodorotlenek sodu: Reguluje pH roztworu, zapewniając jego trwałość i skuteczność.
  • Woda do wstrzykiwań: Służy jako rozpuszczalnik, umożliwiając podanie leku w formie iniekcji.

Mechanizm działania

Propofol działa jako środek znieczulający poprzez wzmacnianie działania neuroprzekaźnika GABA w centralnym układzie nerwowym. To prowadzi do zmniejszenia aktywności mózgu i indukuje stan znieczulenia ogólnego. Dzięki szybkiemu początkowi działania i krótkim czasem działania, jest szeroko stosowany w medycynie.

Wskazania do stosowania

Anestezja ogólna

Propofol jest powszechnie używany do indukcji i podtrzymywania znieczulenia ogólnego podczas zabiegów chirurgicznych. Jego szybkie działanie pozwala na bezpieczne i skuteczne wykonanie procedur wymagających pełnej anestezji.

Sedacja w intensywnej terapii

Lek ten jest stosowany do sedacji pacjentów przebywających na oddziałach intensywnej terapii, którzy wymagają sztucznej wentylacji. Jego kontrolowane działanie uspokajające ułatwia zarządzanie pacjentami w krytycznych stanach.

Sedacja w procedurach diagnostycznych i chirurgicznych

Propofol znajduje zastosowanie w krótkotrwałych procedurach diagnostycznych i chirurgicznych, które nie wymagają pełnej anestezji ogólnej. Zapewnia odpowiedni poziom sedacji, niezbędny do przeprowadzenia takich procedur.

Dawkowanie

Dawkowanie u dorosłych

Dawkowanie propofolu u dorosłych zależy od celu jego stosowania, wagi pacjenta oraz odpowiedzi na lek. Zwykle zaczyna się od dawki indukcyjnej, a następnie kontynuuje się z dawkami podtrzymującymi.

Dawkowanie u dzieci

U dzieci dawkowanie jest dostosowane do masy ciała i specyficznych potrzeb anestezjologicznych. Zaleca się ostrożność i monitorowanie, aby uniknąć niepożądanych efektów.

Dostosowanie dawki w szczególnych populacjach

U pacjentów starszych lub z zaburzeniami czynności wątroby czy nerek może być konieczne dostosowanie dawki. W takich przypadkach zaleca się szczególną ostrożność i monitorowanie parametrów życiowych.

Przeciwwskazania

Nadwrażliwość na składniki

Propofol jest przeciwwskazany u pacjentów z nadwrażliwością na którykolwiek z jego składników, w tym olej sojowy lub lecytynę.

Zaburzenia metabolizmu lipidów

Pacjenci z zaburzeniami metabolizmu lipidów powinni unikać stosowania propofolu ze względu na jego skład lipidowy.

Zaburzenia układu krążenia i oddechowego

Lek nie jest zalecany u osób z ciężkimi zaburzeniami funkcji układu krążenia lub oddechowego, które mogą zostać pogorszone przez działanie anestezjologiczne.

Interakcje z innymi lekami

Interakcje z lekami uspokajającymi

Propofol może nasilać działanie innych leków uspokajających, co zwiększa ryzyko depresji oddechowej i sercowej.

Interakcje z lekami przeciwnadciśnieniowymi

W połączeniu z lekami przeciwnadciśnieniowymi, propofol może prowadzić do nadmiernego obniżenia ciśnienia krwi, wymagając dodatkowego monitorowania.

Interakcje z alkoholem

Spożycie alkoholu podczas stosowania propofolu może nasilić jego działanie sedacyjne, co zwiększa ryzyko wystąpienia powikłań.

Możliwe działania niepożądane

Reakcje skórne

U niektórych pacjentów mogą wystąpić reakcje skórne, takie jak wysypka czy świąd. Należy monitorować pacjentów i zgłosić lekarzowi wszelkie niepokojące objawy.

Zaburzenia ze strony układu krążenia

Propofol może powodować spadki ciśnienia krwi i zaburzenia rytmu serca. Konieczne jest ścisłe monitorowanie parametrów życiowych podczas jego podawania.

Zaburzenia ze strony układu oddechowego

Ryzyko depresji oddechowej jest jednym z głównych działań niepożądanych propofolu. Zaleca się monitorowanie oddechu pacjenta podczas i po podaniu leku.

Stosowanie z jedzeniem i piciem

Wpływ jedzenia na działanie leku

Jedzenie przed podaniem propofolu nie ma istotnego wpływu na jego działanie, ale zaleca się unikanie spożywania posiłków bezpośrednio przed zabiegiem.

Wskazówki dotyczące spożycia alkoholu

Alkohol powinien być całkowicie unikany w okresie stosowania propofolu. Jego spożycie może nasilać działanie uspokajające leku i zwiększać ryzyko powikłań.

Ostrzeżenia i środki ostrożności

Ryzyko depresji oddechowej

Podczas stosowania propofolu istnieje ryzyko wystąpienia depresji oddechowej. Pacjenci powinni być pod stałą obserwacją w trakcie i po zakończeniu procedury.

Potencjalne reakcje alergiczne

Reakcje alergiczne na propofol mogą obejmować objawy, takie jak wysypka, świąd, czy obrzęk. W przypadku ich wystąpienia należy niezwłocznie zgłosić się do lekarza.

Środki ostrożności u pacjentów z chorobami wątroby i nerek

Pacjenci z chorobami wątroby lub nerek powinni stosować propofol z ostrożnością, z możliwą koniecznością dostosowania dawki i intensywnego monitorowania.